Odwracalny regres? Małe i średnie miasta w świetle wyzwań społeczno-ekonomicznych oraz koncepcji zaradczych – przykład Dolnego Śląska
Słowa kluczowe:
demografia, Dolny Śląsk, urbanistyka, depopulacja, rozwój, cittaslow, smart city, klastry, suburbanizacja
Abstrakt
Małe i średnie miasta przeżywają kryzys społeczno-gospodarczy. Widać to choćby na Dolnym Śląsku, gdzie według prognoz liczba ludności w miastach spadnie do 2050 r. o 22 proc. (w porównaniu z 2013 r.). Najwięcej mieszkańców ubędzie właśnie miastom małym i średnim. Co gorsza, tej wielkości ośrodki są zbyt słabe, by przekształcić się w centra żyjące przede wszystkim z kultury, usług, kreatywności – tak jak robią to duże miasta. Autorzy artykułu zastanawiają się nad możliwościami ożywienia małych i średnich miast. Przywołują takie modele lokalnych polityk rozwojowych, jak cittaslow, smart city i klastry miejskie. Zalecają ich wdrażanie – zwłaszcza w południowej części Dolnego Śląska, gdzie kryzys mniejszych ośrodków miejskich jest szczególnie widoczny.
Statystyki
Dane o pobraniach nie są jeszcze dostępne.
Bibliografia
A. Augustyn, Idea Cittaslow jako koncepcja zrównoważonego rozwoju małych miast, Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, 25 (2011).
M. Błaszczyk, W poszukiwaniu socjologicznej teorii rozwoju miast. Meandry ekonomii politycznej, Warszawa 2013.
Idem, Rozwój miasta postfordowskiego w kontekście teorii obiegu kapitału, [w:] Współczesne czynniki i bariery rozwoju miast, red. A. Wolaniuk, Konwersatorium Wiedzy o Mieście Tom XXVIII, Łódź 2016.
M. Błaszczyk, D. Krysiński, Od kryzysu do klastra miejskiego. W poszukiwaniu nowej formuły rozwoju małych miast, „Miscellanea Anthropologica et Sociologica”, 2017, w druku.
M. Błaszczyk, J. Pluta, Wprowadzenie. „Drugie miasto” jako przedmiot badań socjologicznych, [w:] Uczestnicy, konsumenci, mieszkańcy. Wrocławianie i ich miasto w oglądzie socjologicznym, Warszawa 2015.
M. Bontje, Facing the Challenge of Shrinking Cities in East Germany: The Case of Leipzig, GeoJournal, 1 (2004).
E. Chądzyńska, Procesy demograficzne w małych miastach i ich wiejskim otoczeniu na przykładzie województwa dolnośląskiego (okres 1995–2013), Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 279 (2016).
H. Chourabi et al., Understanding Smart City: An Integrative Framework, 45th Hawaii International Conference on System Sciences (2012).
T.N. Clark, The city as an entertainment machine, Amsterdam, Boston 2004.
R. Florida, Narodziny klasy kreatywnej: oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, Warszawa 2010.
S. Górecka, R. Szmytkie, Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku, Instytut Rozwoju Terytorialnego 2015.
N. Gribat, Governing the future of a small and shrinking city, [w:] Cultural Political Economy of Small Cities, ed. A. Lorentzen, B. van Heur, London–NewYork 2012.
A. Harasimowicz, Efekty aglomeracji – czynnik czy bariera rozwoju miast? Analiza wybranych aspektów w świetle literatury przedmiotu, Studia Miejskie, 25 (2015).
Q. Howard, The death and life of small New Zealand towns, Back to the Future (2015), https://www.planning.org.nz/Attachment?Action=Download&Attachment_id=3160 (dostęp: 1 VIII 2017 r.).
K. Iwaszko-Niziałkowska, Warunki konkurencyjności funkcji usługowych małych miast, [w:] Nowoczesne instrumenty rozwoju lokalnego – zastosowanie i efekty w małych miastach, red. K. Heffner, M. Twardzik, Katowice 2013.
Zarządzanie i współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych, red. W. Jarczewski, K. Janas, Kraków 2017.
K. Kajdanek, Dlaczego polskie przedmieścia są tak chaotyczne i brzydkie?, Wszystko Co Najważniejsze, 2017, https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof--katarzyna-kajdanek-dlaczego-polskie-suburbia--sa-tak-chaotyczne-i-brzydkie/.
Karta Lipska, 2007, http://projektymiejskie.pl/wp-content/uploads/2016/04/karta_lipska_pl.pdf.
S. Kłopot, Niechciane miejsca – szanse stabilizacji życiowej młodzieży wiejskiej, Folia Sociologica, 36 (2011).
J. Pluta, Kwestia reprodukcji przestrzeni konsumpcji, [w:] Uczestnicy, konsumenci, mieszkańcy. Wrocławianie i ich miasto w oglądzie socjologicznym, Warszawa 2015.
M.E. Porter, Porter o konkurencji, Warszawa 2001. Prognoza demograficzna na lata 2014–2050 dla województwa dolnośląskiego, Główny Urząd Statystyczny we Wrocławiu, 2013.
E. Rydz, Rola małych miast w rozwoju obszarów wiejskich, Studia Obszarów Wiejskich, t. XI, 2006.
A.J. Scott, Beyond the creative city: cognitive–cultural capitalism and the new urbanism, „Regional Studies” (2014), 48(4), 565–578.
Smart cities – Ranking of European medium-size cities, Wiedeń 2007.
Smart Cities: Background paper, Department for Business & Innovation Skills, Wielka Brytania 2013.
P. Śleszyński, Delimitacja miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze, Warszawa 2016.
M. Błaszczyk, W poszukiwaniu socjologicznej teorii rozwoju miast. Meandry ekonomii politycznej, Warszawa 2013.
Idem, Rozwój miasta postfordowskiego w kontekście teorii obiegu kapitału, [w:] Współczesne czynniki i bariery rozwoju miast, red. A. Wolaniuk, Konwersatorium Wiedzy o Mieście Tom XXVIII, Łódź 2016.
M. Błaszczyk, D. Krysiński, Od kryzysu do klastra miejskiego. W poszukiwaniu nowej formuły rozwoju małych miast, „Miscellanea Anthropologica et Sociologica”, 2017, w druku.
M. Błaszczyk, J. Pluta, Wprowadzenie. „Drugie miasto” jako przedmiot badań socjologicznych, [w:] Uczestnicy, konsumenci, mieszkańcy. Wrocławianie i ich miasto w oglądzie socjologicznym, Warszawa 2015.
M. Bontje, Facing the Challenge of Shrinking Cities in East Germany: The Case of Leipzig, GeoJournal, 1 (2004).
E. Chądzyńska, Procesy demograficzne w małych miastach i ich wiejskim otoczeniu na przykładzie województwa dolnośląskiego (okres 1995–2013), Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 279 (2016).
H. Chourabi et al., Understanding Smart City: An Integrative Framework, 45th Hawaii International Conference on System Sciences (2012).
T.N. Clark, The city as an entertainment machine, Amsterdam, Boston 2004.
R. Florida, Narodziny klasy kreatywnej: oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, Warszawa 2010.
S. Górecka, R. Szmytkie, Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku, Instytut Rozwoju Terytorialnego 2015.
N. Gribat, Governing the future of a small and shrinking city, [w:] Cultural Political Economy of Small Cities, ed. A. Lorentzen, B. van Heur, London–NewYork 2012.
A. Harasimowicz, Efekty aglomeracji – czynnik czy bariera rozwoju miast? Analiza wybranych aspektów w świetle literatury przedmiotu, Studia Miejskie, 25 (2015).
Q. Howard, The death and life of small New Zealand towns, Back to the Future (2015), https://www.planning.org.nz/Attachment?Action=Download&Attachment_id=3160 (dostęp: 1 VIII 2017 r.).
K. Iwaszko-Niziałkowska, Warunki konkurencyjności funkcji usługowych małych miast, [w:] Nowoczesne instrumenty rozwoju lokalnego – zastosowanie i efekty w małych miastach, red. K. Heffner, M. Twardzik, Katowice 2013.
Zarządzanie i współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych, red. W. Jarczewski, K. Janas, Kraków 2017.
K. Kajdanek, Dlaczego polskie przedmieścia są tak chaotyczne i brzydkie?, Wszystko Co Najważniejsze, 2017, https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof--katarzyna-kajdanek-dlaczego-polskie-suburbia--sa-tak-chaotyczne-i-brzydkie/.
Karta Lipska, 2007, http://projektymiejskie.pl/wp-content/uploads/2016/04/karta_lipska_pl.pdf.
S. Kłopot, Niechciane miejsca – szanse stabilizacji życiowej młodzieży wiejskiej, Folia Sociologica, 36 (2011).
J. Pluta, Kwestia reprodukcji przestrzeni konsumpcji, [w:] Uczestnicy, konsumenci, mieszkańcy. Wrocławianie i ich miasto w oglądzie socjologicznym, Warszawa 2015.
M.E. Porter, Porter o konkurencji, Warszawa 2001. Prognoza demograficzna na lata 2014–2050 dla województwa dolnośląskiego, Główny Urząd Statystyczny we Wrocławiu, 2013.
E. Rydz, Rola małych miast w rozwoju obszarów wiejskich, Studia Obszarów Wiejskich, t. XI, 2006.
A.J. Scott, Beyond the creative city: cognitive–cultural capitalism and the new urbanism, „Regional Studies” (2014), 48(4), 565–578.
Smart cities – Ranking of European medium-size cities, Wiedeń 2007.
Smart Cities: Background paper, Department for Business & Innovation Skills, Wielka Brytania 2013.
P. Śleszyński, Delimitacja miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze, Warszawa 2016.
Opublikowane
2017-12-31
Jak cytować
Górak, K. i Krysiński, D. (2017) „Odwracalny regres? Małe i średnie miasta w świetle wyzwań społeczno-ekonomicznych oraz koncepcji zaradczych – przykład Dolnego Śląska”, Miasto. Pamięć i Przyszłość, 20, s. 121-137. doi: 10.26774/mpp.38.
Numer
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2017 Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
