Jakie dzielnice? Dylematy narodzin krakowskiego samorządu 1989–1991

Abstrakt

U schyłku I Rzeczypospolitej – w wyniku przyjętych w 1791 roku przez Sejm Wielki dwóch doniosłych ustaw o miastach królewskich – podjęto proces administracyjnego scalenia średniowiecznego trójmiasta wraz z otaczającymi je jurydykami. Był to równocześnie koniec nadanego Krakowowi w roku 1257 systemu magdeburskiego i „wyjście” miasta extra muros. Kolejne podziały Krakowa na dzielnice, ich kształt i kompetencje, były nie tylko funkcją ekspansji terytorialnej miasta, ale zostały też w dużej mierze zdeterminowane przez zmieniające się w ciągu XIX i XX wieku systemy polityczne. Nowy podział administracyjny Krakowa stał się w roku 1990 jedną z fundamentalnych kwestii w toczącej się wówczas gorącej debacie o przyszłości miasta i o kształcie odradzającego się nad Wisłą samorządu. Była to wówczas z wielu powodów kwestia precedensowa w skali Polski.